Ko te taipana te kaha takahuri e huri ai te mea. Ina whakatuwhera koe i te tatau, ina takahuri rānei i te tīwiri, ko te kaha e whakamahia ana e koe, e whakareatia ana e te tawhiti mai i te pūwāhi hurihuri, ka hangaia he taipana.
Mō ngā inihi, ko te taipana te tohu o te kaha hurihuri e puta mai ana i te taupoki, i te tatau rānei nā te kaha ā-papatipu. He kupu ngāwari noa iho: Ko te taumaha o te taupoki, me te tawhiti atu o tōna pokapū ā-papatipu mai i te inihi, ko te nui ake o te taipana.
Mā te mārama ki te taipana ka āwhina i a koe ki te whiriwhiri i te hononga tika kia kore ai te panera e piko, e taka ohorere, e māmā rawa rānei i te wā e kati ana.
He aha i hiahia ai tātou ki te tatau i te taipana o te hononga?
He whānuitia te whakamahinga o ngā inihi i roto i ngā taupoki hurihuri me ngā hanganga kāpata. Ko ētahi tauira:
● Ngā mata pona – Me whakarato te hononga i te taipana e tika ana hei taurite i te taumaha o te mata.
● Ngā taupoki o te pouaka taputapu, o te kāpata rānei – He whānui ake, he taumaha ake hoki ēnei, ā, he nui ake te taipana e puta ai.
● Ngā tatau taputapu ahumahi, ngā taupoki taputapu rānei – Me whai inihi kaha ngā panera taumaha hei ārai i ngā takahanga kāore e hiahiatia.
Ki te iti rawa te taipana, ka kati rawa te taupoki.
Ki te nui rawa te taipana, ka uaua te whakatuwhera i te taupoki, ka mārō rānei.
Mā te tatau i te taipana o te hononga ka whakarite kia teitei ake te whakatauranga taipana o te hononga i te taipana i hangaia e te taupoki, ka hua ake he wheako kaiwhakamahi maeneene, haumaru hoki.
Me pēhea te whakatau tata i te taipana
Ko te mātāpono taketake ko: Taipana = Kaha × Tawhiti.
Ko te tātai ko:
T = F × d
Kei hea:
T= taipana (N·m)
F= te kaha (ko te taumaha o te taupoki te tikanga), i roto i ngā Newton
d= te tawhiti mai i te hononga ki te pokapū taumaha o te taupoki (tawhiti whakapae)
Hei tatau i te kaha:
W = W × 9.8
(W = papatipu i roto i te kg; 9.8 N/kg = whakaterenga ā-papatipu)
Mō te taupoki kua tohatoha ōrite, kei waenganui te pokapū o te taumaha (L/2 mai i te hononga).
Tauira Tātaitanga
Te roa o te taupoki L = 0.50 m
Taumaha W = 3 kg
Te tawhiti o te pokapū o te taumahatanga d = L/2 = 0.25 m
Hipanga 1:
F = 3 kg × 9.8 N/kg = 29.4 N
Hipanga 2:
T = 29.4 N × 0.25 m = 7.35 N·m
Ko te tikanga o tēnei me whakarato te pūnaha hononga i te 7.35 N·m o te taipana hei ārai i te taumaha o te taupoki.
Mena e rua ngā inihi e whakamahia ana, tata ki te haurua o te taipana ka riro i ia inihi.
Whakamutunga
Hei whakatau tata i te taipana hononga e hiahiatia ana:
● Taipana (T) = Kaha (F) × Tawhiti (d)
● Ka puta te kaha mai i te taumaha o te taupoki
● Ka whakatauhia te tawhiti e te pokapū o te kaha taumaha
● E rua ngā hononga e tohatoha ana i te kawenga taipana
● Kōwhiria tonutia he hononga he paku teitei ake te taipana i te uara kua tatauhia
He mātāpono taketake noa iho ēnei i runga ake nei. I roto i ngā tono tūturu, me whai whakaaro anō hoki ki ētahi atu āhuatanga ina tatau ana i te taipana hononga. Tena koa whakapā mai ki a mātou, ā, ka taea e mātou te arotake tahi i tō kaupapa me te taipitopito!
Wā tuku: Hakihea-17-2025